معیار محاسبه نحله:

توضیح نحله: یکی از حقوق مالی زن می باشد پرداخت این حق مالی در صورتی انجام می گیرد که درخواست جدایی از جانب مرد باشد
شرایط تعلق نحله به زوجه

۱_طلاق به درخواست زن نباشد

۲_در طول زندگی مشترک و تاقبل از اقدام به دادخواست طلاق از جانب مرد ، امکان مطالبه نحله وجود ندارد 

۳_نحله با اجرت المثل اساسا قابل جمع نیست یعنی دادگاه به هر دو آن نمی تواند حکم دهد و هر زمانی دادگاه دید که زن استحقاق اجرت المثل را ندارد می تواند حکم به نحله بدهد

۴ – نکته مهمتر اینکه در تعیین نحله بر خلاف اجرت المثل ایام زناشوئی که به کارشناسی ارجاع می گردد در نحله نیازی به کارشناسی نیست و مبلغ را قاضی دادگاه با توجه به سنوات زندگی مشترک و کارهای که زوجه انجام داده است و خصوصا وضعیت مالی مرد را نیز لحاظ می کند .

رای دیوان عالی کشور در مورد محاسبه نحله در پاراگرافهای بعدی آمده که تحلیل مختصر ارا به شرح زیر می باشد:
هر سه مرجع رسیدگی  نخستین قزوین و تجدید نظر و دیوان عالی کشور بر این اعتقاد دارند زن در فرض نشوز و سو رفتار نیز به زن نحله تعلق می گیرد و مسقط حق زن نیست
در این پرونده دادگاه پس از احراز اینکه زن واجد تعلق اجرا المثل ایام زناشوئی نیست
حکم به پرداخت نحله داده است
به نظر می رسد مراجع رسیدگی کننده با مسامحه با فرض ناشزه بودن و سو رفتار زوجه حکم به پرداخت نحله داده و آن را دخیل در عدم تعلق زن به نحله ندانسته اند و نحله را با توجه به مدت زندگی مشترک و نوع کارها یی که زن در این دوران انجام داده است ، به تشخیص دادگاه تعیین شده است .

عنوان: معیار محاسبه نحله
پیام: میزان نحله با عنایت به سنوات زندگی مشترک و نوع کارهائی که زوجه در این دوران انجام داده است، به تشخیص دادگاه، تعیین می شود. بنابراین ادعای زوج مبنی بر عدم تعلق نحله به سبب نشوز و سو رفتار زوجه مسموع نیست.مستندات: بند الف تبصره 6 بند ب تبصره واحده ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق مصوب 70/12/2 -بند 8 ماده 58 قانون حمایت خانواده مصوب 1391/12/01-

شماره دادنامه قطعی :
9409982810700371
تاریخ دادنامه قطعی :
1395/04/29

آراء منتخب پرونده: شعبه دیوان عالی کشور
رأی شعبه دیوان عالی کشور

خلاصه جریان پرونده
آقای س. ر. بطرفیت خانم ل. ن. بخواسته صدور گواهی عدم امکان سازش ( به درخواست زوج ) به دلیل قرار گرفتن زوج در عسر و حرج به جهت سوء رفتار و سوء معاشرت زوجه و همچنین عدم توانائی رابطه زوجیت و زناشوئی از ناحیه زوجه طرح دعوی کرده است بدین توضیح حدوداً 18 سال زندگی مشترک که با خوانده داشتم و در اواخر زندگی رو به سردی همراه با تنش در نهایت امر به مخاطره افتادن بنده از لحاظ روحی و روانی و جسمی توسط ایشان شده ام ، تمامی اموالم شامل دو طبقه آپارتمان مستقل ، خودرو و یا هر چی که داشتم به نام ایشان نمودم با این عملم وی از حسن رفتارم سوء استفاده نموده و به تدریج سر ناسازگاری با بنده گذاشته0 من از افسران نیروی انتظامی این شهرستان ( قزوین) میباشم و به دلیل نیاز سازمانی در سال 1391 به استان سیستان و بلوچستان منتقل شدم. خوانده با طرح ترفند شیطانی از من خواستند که مغازه ام را به نام ایشان بزنم و چون با مقاومت بنده مواجه شدند اقدام به سوء رفتار و سوء معاشرت نمودند که آغاز تنش ما از اولین مراجعه به مرخصی به منزلم در مورخه 1391/8/5 بوده که به دلیل واهی برادرانش به تحریک خوانده مرا در منزلم مورد ضرب و شتم قرار دادند که در کلانتری 14 مینو در مسبوق به سابقه میباشد و خوانده بجهت هوا داری از آنان و نیز تحت فشار قرار دادن بنده در خصوص بنام کردن مغازه ام مهریه اش را به اجرا گذاشته که از آن به بعد سوء معاشرتش بیشتر شده و مرا در عسر و حرج شدید زندگی قرار دادند از جمله عدم توانائی جنسی ، سوء رفتار خوانده، قهرهای متعدد و طولانی حداقل سه ماهه بعد از اخذ مهریه به تمام و کمال ناسازگاری بیشتر شده ، در تاریخ 1392/8/30 بنده با وساطت ریش سفیدان به منزلم رجوع کردم ولی متوجه شدم در مدت غیبتم خوانده بسیاری از اموال ام را مورد دستبرد یا خیانت در امانت نموده و اقدام به اهانت و تهمت ناراوا زده که بنده بناچار طرح دعوی نمودم که در شعبه 5 بازپرسی ضمن استرداد بخشی از اموالم با اخذ تعهد مبنی بر عدم تکرار در خصوص توهین ، به ایشان اعلام رضایت نمودم ، عدم تمکین متعدد و الزام به تمکین خوانده که در شعبه 7 خانواده اصدار رأی گردیده تهدید و ارعاب برادرانش در تاریخ 92/11/24 از منزل مشترکمان مرا بیرون راندند که در شعبه 1 و 4 دادیاری طرح دعوی گردیده شکایت در شعبه 3 بازپرسی مبنی بر خیانت در امانت0 خوانده تمامی اختلافات را به اداره ام کشانده که موجب مخدوش شدن حیثیت شغلی شده در اکثر پخت و پز و غذا تف می انداخته ، لذا تقاضای صدور حکم طلاق دارم0 در جلسه مورخ 94/4/14 زوج اضافه نموده که خواسته به شرح دادخواست تقدیمی است همسرم سوء رفتار دارد دو دختر 9 و 17 ساله داریم ، مهریه را گرفته است خوانده اظهار داشته همسرم ازدواج مجدد کرده است و میخواهد مرا طلاق بدهدو پرونده های مختلفی تشکیل داده است من راضی به طلاق نیستم ، مهریه را گرفته ام باید حق و حقوق مرا بدهد ، در مورد جهیزیه مجزا اقدام خواهد شد اگر در خانه کار نمیکردم مرا کتک می زد 0 (ص 22) 0 شعبه 7 دادگاه عمومی حقوقی قزوین قرار ارجاع امر به داوری را صادر کرده است زوج آقای ه. ک. را به عنوان داور خود معرفی کرده است مشارالیه نظریه خود را به شرح صفحه 27 ارائه نموده است و در نهایت مرقوم داشته « با توجه به جمیع اظهارات طرفین ادامه زندگی از نظر اینجانب امکان پذیر نمی باشد »; خوانده با وجود ابلاغ داور خود را تعیین ننموده ، دادگاه آقای ع. ک. را به عنوان داور زوجه تعیین کرده است مشارالیه نیز به شرح صفحات 32 – 33 – 34 نظریه خود را تقدیم کرده است و در نهایت مرقوم داشته«با توجه به اظهارات خواهان و خوانده بنظر نمی رسد ادامه زندگی آنان امکان پذیر باشد »; دادگاه در خصوص تعیین نفقه ، اجرت المثل ، تنصیف اموال و نحله قرار ارجاع امر به کارشناسی را صادر کرده است (ص37 ) بالاخره آقای ج.ص.الف.ن.

کارشناس رسمی دادگستری نظریه کارشناسی خود را به شرح صفحات 63 – 64 – 65 – 66 تقدیم نموده است زوجه نسبت به نظریه کارشناس اعتراض نموده است0 آقای س. ر. (زوج) نیز به شرح صفحه 84 نسبت به نظریه کارشناسی اعتراض کرده است. شعبه 7 دادگاه عمومی حقوقی قزوین قرار ارجاع امر به هیأت کارشناسی را صادر کرده است (ص 85) سرانجام هیأت کارشناسان دادگستری به شرح صفحات 90 – 91 – 92 – 93 نظریه خود را تسلیم داشته اند و نظریه خود را در خصوص نفقه ، تنصیف دارائی ، اجرت المثل ایام زوجیت و نحله مرقوم داشته اند. آقای س. ر. طی لایحه ای به شرح منعکس در آن در خصوص نفقه ای که کارشناسان نظر داده اند اعتراض نموده است (ص 104) اداره ثبت اسناد و املاک قزوین پاسخ استعلام شعبه 7 دادگاه عمومی حقوقی قزوین را به شرح صفحه 109 اعلام کرده است بالاخره شعبه هفتم دادگاه خانواده قزوین بموجب دادنامه 9409972810701198 مورخ 1394/9/22 چنین رأی صادر کرده است « رأی دادگاه : در خصوص دعوی آقای س. ر. فرزند پ. بطرفیت خانم ل. ن. فرزند غ. بخواسته صدور گواهی عدم امکان سازش با توجه به محتویات پرونده مفاد دادخواست – مفاد سند نکاحیه رسمی به شماره … تنظیمی دفترخانه رسمی ثبت ازدواج شماره 52 حوزه ثبت قزوین که حسب آن زوجیت طرفین به عقد دائم برای دادگاه محرز بوده است اظهارات و مدافعات طرفین و نیز با عنایت به اینکه مساعی و اهتمام دادگاه در انصراف خواهان از خواسته مطروحه مثمر ثمر واقع نشده و مشارالیه به اجرای خواسته تأکید نموده است و مطابق نظریه داوران منتخب و معین طرفین نیز ادامه زندگی مشترک با کیفیت حاضر امکان پذیر نمی باشد. علیهذا دادگاه با توجه به اینکه اختیار طلاق به ید زوج می باشد دعوای خواهان را وارد تشخیص و مستنداً به ماده1133 از قانون مدنی و ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط به طلاق و لحاظ حدیث شریف الطلاق بید من اخذ بالساق با صدور گواهی عدم امکان سازش به زوج اجازه داده میشود تا با رعایت جامع شرایط و موارد ذیل به یکی از دفاتر رسمی طلاق مراجعه و نسبت به مطلقه نمودن خوانده اقدام نماید 1- نوع طلاق رجعی است و زوج حق دارد که در طول ایام عده به زوجه رجوع نماید 2- حسب اظهارات طرفین به شرح صورتمجلس تنظیمی در دادگاه به تاریخ 1394/4/14 زوجه مهریه خویش را دریافت نموده است 2- در مورد نفقه خواهان ملزم به پرداخت نفقه معوقه و جاریه مطابق دادنامه صادره از این شعبه به شماره 9409972810700005 به تاریخ1394/1/11 در پرونده کلاسه931240 که به شرح دادنامه شمارة 9409972811900 *** به تاریخ 1394/3/30 صادره از شعبه چهارم دادگاه تجدیدنظر استان قزوین قطعی شده است در حق زوجه می باشد 4- در مورد تنصیف اموال با توجه به اینکه زوجه دلیل و مدرکی در خصوص نصف دارائی موجود زوج که در ایام زناشوئی به دست آورده به دادگاه ارائه ننموده بنابراین دادگاه مواجه با تکلیف نیست 5- در رابطه با اجرت المثل ایام زندگی مشترک نظر به عدم تحقق شروط مندرج در ماده 336 قانون مدنی و تبصره آن منتفی است 6- حسب نظریه هیأت کارشناسی زوج مکلف به پرداخت یکصد و هشتاد و پنج میلیون ریال وجه نقد به عنوان نحله در حق زوجه می باشد0 7- زوج مکلف به استرداد جهیزیه زوجه می باشد 8 – حسب اظهار زوجه وی فاقد حمل است 9 – فرزند مشترک به نام ملیکا متولد1377/6/9 بالغ محسوب میشود و از حیث تعیین حضانت و ملاقات دادگاه مواجه با تکلیف نیست و حضانت فرزند مشترک به نام ف. متولد 1386/2/24 با پدر بوده و مادر هر هفته و در روزهای پنج شنبه از ساعت 8 صبح تا 17 عصر حق ملاقات خواهد داشت بدین نحو که از محل اقامت پدر تحویل گرفته و در همان محل تحویل نماید 0 10- ثبت طلاق موکول به تأدیه حقوق مالی زوجه است 11- ارائه گواهی پزشک ذیصلاح در مورد وجود جنین و یا عدم آن برای ثبت طلاق الزامی است 12 – مدت اعتبار گواهی عدم امکان سازش سه ماه پس از ابلاغ رأی قطعی یا قطعی شدن رأی است. رأی اصداری حضوری و ظرف 20 روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواهی در دادگاه محترم تجدیدنظر مرکز استان قزوین است0 خانم ل. ن. طی دادخواست و لایحه پیوست به شرح منعکس در آن نسبت به دادنامه 72810701198 مورخ 94/9/22 صادره از شعبه 7 دادگاه حقوقی قزوین ، تجدیدنظرخواهی کرده است آقای س. ر. نیز به عنوان تجدیدنظرخوانده لایحه جوابیه خود را در تاریخ 94/11/19 تقدیم داشته مفهوماً ضمن تکرار مطالب گذشته ، در خاتمه مرقوم داشته 000 تمامی حق و حقوق وی شامل مهریه 124 سکه نقداً به وی تحویل دادم ولی در بحث نحله با توجه به بند الف شرایط ضمن عقد یا عقد خارج لازم مبنی بر سوء رفتار و سوء معاشرت و ناشزه بودن دادگاه محترم محرز شده فقط مهریه تعلق می گیرد ، لذا نحله منتفی است ( صفحات 161 – 162 ). شعبه چهارم دادگاه تجدیدنظر استان قزوین بموجب دادنامه شماره 9409972811901383 مورخ 1394/11/21 به شرح مندرج در آن دادنامه بدوی را تأیید کرده است.

این دادنامه (11901383) در تاریخ 94/11/27 به آقای س. ر. ابلاغ شده است و در تاریخ 94/12/2 به خانم ل. ن. ابلاغ گردیده است خانم ل. ن. طی دادخواست و لایحه ای در تاریخ 94/12/6 نسبت به دادنامه شماره 11901383 – 94/11/21 صادره از شعبه 4 دادگاه تجدیدنظر استان قزوین ، فرجام خواهی کرده اند پرونده به دیوان عالی کشور ارسال جهت رسیدگی به شعبه 19 دیوان ارجاع شده است کلیه محتویات پرونده به هنگام شور قرائت می شود. هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای عبدالرضا کریمی صحنه سرائی عضو ممیز و ملاحظه اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رأی میدهد:

رأی شعبه:
اعتراض آقای س. ر. ( زوج ) بر رأی فرجامخواسته اجمالاً نسبت بتعیین مبلغی بعنوان نحله و پرداخت آن بزوجه در رأی فرجامخواسته است و زوجه را بلحاظ سوء رفتار بشرح مواردی که بوی نسبت داده و نشوز او باستناد بند الف شرائط ضمن العقد مستحق آن ندانسته است برقراری نحله وفق بند ب ماده واحده قانون اصلاح مقررات مربوط بطلاق مصوب 70/12/21 و توجه به بند 8 ماده 58 قانون حمایت خانواده با توجه بسنوات زندگی مشترک و نوع کارهائی که زوجه انجام داده تأدیه میگردد و بند الف شرائط ضمن العقد مستند فرجامخواه مربوط به تنصیف دارائی است و مربوط به برقراری نحله هنگام طلاق نیست و اختلاف در مورد مواردی از جهیزیه زوجه قابل رسیدگی مستقل است لذا اعتراض وارد نیست رد میشود اعتراض زوجه در مورد برقرار نشدن نصف دارائی زوج باستناد بند الف شرائط ضمن العقد و اجرت المثل نیز وارد بنظر نمیرسد زیرا حسب اظهار فرجامخواه زوج سه دانگ مالکیت آپارتمان خود را که در زمان زوجیت بدست آورده در سال 93 واگذار کرده و دارائی دیگری در هنگام طلاق ارائه نداده است و میزان نحله تعیین شده با عنایت بسنوات زندگی مشترک و نوع کارهائی که زوجه انجام داده به تشخیص دادگاه برقرار گردیده لذا استنباط دادگاه از مجموع محتویات پرونده و دلائل ارائه نشده خالی از اشکال است رأی فرجامخواسته بشماره 94099728119011383 شعبه 2 دادگاه تجدیدنظر استان قزوین نتیجتاً تأیید میگردد.
رئیس شعبه19دیوان عالی کشور-مصطفی فاتحی
مستشار- عبدالرضا کریمی صحنه سرائی